Patent/Faydalı Model Nedir?

Buluş, teknoloji alanında bir ürüne veya yönteme ilişkin spesifik bir problemin çözümüdür. “Buluş” kavramı, patent hukukunun temelini oluşturur. Bir probleme yeni bir teknik çözüm getirilmesi veya bir işin gerçekleştirilmesi için önerilen yeni metotlar ya da yeni ürünler de buluş olarak tanımlanabilir. Buluşlar; buluş yapma faaliyetini özendirmek, sanayide uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleştirilmesini sağlamak için patent veya faydalı model belgesi verilerek korunur.

Patent Nedir?

Patent, ürün veya buluş sahibine, icat ettiği ürünün satışı, pazarlanması, çoğaltılması, bir benzerinin üretilmesi gibi alanlarda ayrıcalıklar getiren resmî bir belgedir. Patent alma kriterleri; yenilik, tekniğin bilinen durumunun aşılması ve sanayiye uygulanabilir olmaktır. Patent hakkı, başkalarının patent konusu teknolojiyi üretme, pazarlama ve satma hakkını 7 veya 20 yıl süreyle kısıtlayan bir tekel hakkıdır. Bu hak elde edilirken buluş sahibi; buluşu ile ilgili tüm bilgileri koruma talep edilen ülkedeki kamusal patent kurumuna ayrıntılı olarak bildirir. Patentler alındıkları ülkeler için hak sahipliği doğurur. Türkiye’de alınmış bir patent, sadece Türkiye sınırları içerisinde sahibine hak sağlamaktadır. Bu hak patentli ürünleri başkalarının Türkiye’ye ithal etmesi durumunda da, hak sahibine ithalatı durdurma hakkı verir.

Faydalı Model Nedir?

Kimyasal maddeler ve üretim usulleri hariç, patentlenebilirlilik kriterlerinden yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterini sağlayan bütün ürünler için verilebilecek olan 10 yıl süre ile buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkını sağlayan bir belgedir. Yurtiçinde özellikle KOBİ’lerimiz ve geliştirmiş oldukları yeni ürünler için daha az maliyetle koruma elde etmek isteyen buluş sahipleri için tavsiye edilebilecek bir sistemdir.

Devir

Patent/Faydalı Model başvurusu veya tescili başkasına devir edilebilir. Lisansa benzer bir durum olan devir patent/Faydalı model üzerindeki tüm hakların süresiz bir şekilde devir alana aktarılması demektir. Devrin gerçekleşmesi ile patent/faydalı model üzerindeki tüm haklar devir alana geçecektir. 

Yıllık Sicil Harçları

Patent/Faydalı Model tescil edildiği taktirde kullanım süresi boyunca her yıl başvuru tarihine tekabul eden tarihe kadar, yada başvuru tarihinden itibarek ek 6 ay süre içerisinde gecikme harcı eklenerek yıllık sicil harçlarının yatırılması gerekmektedir. Yıllık harçları yatırılmayan dosyalar geçersiz sayılır.

Adres Değişikliği 

Ticari hayatta patent/faydalı model ile ilgili yapılan tüm değişiklikler resmi olarak Türk Patent Enstitüsü kayıtlarında da değiştirilmesi gerekir. Örneğin; patent üzerindeki bir adres değişikliğinin resmi olarak yapılmaması, patent ile ilgili resmi bir haberleşmenin eski adresi baz alması ve dolayısıyla patent sahibinin bundan haberdar olmamasına neden olabilir ve istenmeyen hak kayıplarına sebebiyet verebilir. Dolayısıyla patent üzerindeki herhangi bir değişikliğin mutlaka patent siciline kaydettirilmesi gerekmektedir.

Ünvan Değişikliği

Bir patent/faydalı model başvurusu veya tescilin sahibinin unvanında herhangi bir değişiklik söz konusu ise bu değişikliğin patent siciline kaydedilebilmesi için Türk Patent Enstitüsü’ne başvuruda bulunulması gerekir.